بررسی رابطه بین کنش عقلانی و رفتار های زیست محیطی (مورد مطالعه: جامعه شهری اندیمشک)

رفتارهای زیست­محیطی از جمله رفتارهایی هستند که امروزه مورد توجه اکثر محیط­گرایان قرار گرفته شده­اند. در این مقاله به منظور تبیین رفتارهای زیست­محیطی از تئوری کنش عقلانی آیزن و فیشباین استفاده شده است. متغیر­های نگرش زیست­­محیطی، هنجارهای­ذهنی، قصد انجام رفتار، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری سازه­های اصلی این مدل را تشکیل می­دهند. روش­­ پژوهش، پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اطلاعات لازم جمع آوری شده است. نمونه تحقیق شامل 384 نفر از ساکنان شهر اندیمشک است که از طریق نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شده اند. نتایج نشان می­دهد که  بین سازه­های مدل با رفتار زیسیت­محیطی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. بطوری که بین باورهای رفتاری و رفتارهای زیست محیطی­، بین باورهای هنجاری و رفتار زیست محیطی، بین نگرش­های زیست­محیطی و رفتار زیست محیطی و بین هنجارهای ذهنی و رفتار زیسیت­محیطی و بین قصد انجام رفتار و رفتار زیست­محیطی رابطه مثبت و معنادار مشاهده شد. با این­حال هرچند سازه­های مدل، همبستگی معنی­داری با رفتار زیست­محیطی دارند، اما باید از دیگر سازه ها که در مدل های مشابه ارائه شده اند غافل نبود و تحقیقات گسترده تری در این زمینه انجام داد تا به یک مدل کلی­تر با سازه های بیشتری دست. مهمترین نقد وارده بر این مدل آن است که انسانها همواره عقلانی عمل نمی­کنند.